‘Nieuwe Denktank zoekt antwoorden en oplossingen voor grote problemen’

Nog steeds vraagt Mathilde Stiekema, oud-wethouder van Haren, zich af waarom haar gemeente onder grote druk werd samengevoegd bij Groningen. Welke belangen speelden een grote rol bij het doordrukken van deze herindeling?

Het zijn haar politieke en bestuurlijke ervaringen die Stiekema stimuleerden zich aan te sluiten bij De Nieuwe Denktank. Deze landelijke burgerbeweging duikt in grote maatschappelijke problemen en zoekt aansluiting in Groningen. Dinsdag houdt ze een politiek café in Het Feithhuis in Groningen.

Waar ken je deze denktank van?

,,Via mijn netwerk werd ik uitgenodigd. Ik heb wat gegoogeld; is dit een zoveelste clubje? Ik was aangenaam verrast. Er was een sprankelende bijeenkomst op de Technische Universiteit in Eindhoven. Niet sturend. Met respect voor elkaars standpunten. Een mix aan mensen, van superjong tot in de 90.’’

Waarom ben je blijven plakken? 

,,Het voelde goed om bezig te zijn met keuzes voor de toekomst. Ik dacht wel: wie zijn jullie? Organiseer je gewoon leuke politieke cafés of zit er meer achter? Ze vroegen naar mijn ervaringen in het gasdossier en hoe het in Groningen zo uit de hand is gelopen.’’

Wat doet de denktank?

,,Politieke bedoelingen zichtbaar maken. De focus ligt op landbouw, natuur en pensioenen. Wat gebeurt daarmee en wat zijn de effecten van grote veranderingen op mensen aan de onderkant van de samenleving? Bestuurders verschuilen zich achter technocratische modellen en contracten. Maar er zitten belangen achter. Om die te ontrafelen heb je onderzoekers en professionals nodig. Als je meer weet, blijf je niet hangen in alleen maar achterdocht. Hoe meer je weet, hoe eerlijker je een debat kan voeren.’’

Is het dan nu niet eerlijk?

,,Lang niet altijd. Het kabinet moddert maar wat aan met de asielcrisis, het stikstofprobleem en de woningnood. Hoe kan dat? Nederland is een welvarend land. Er is geld zat. Is dat dan technisch of is het politieke onwil? We moeten politieke overwegingen zichtbaar maken. Er moeten weer vaste waarden zijn. Terug naar het politieke midden en weg van de extreme opvattingen. Dat klinkt tuttig, maar het gaat om solidariteit en morele principes, openbaar bestuur, integriteit, macht en tegenmacht.’

Wanneer gaat het mis?

,,Als burger en bestuur volledig gemangeld worden door geheime afspraken en dat je die moet blootleggen. Denk aan een onrechtvaardig proces zoals de plaatsing van windmolens in de Veenkoloniën. Het gaat mis als burgers weinig te zeggen hebben over hun leefomgeving en in het duister tasten waarom zoiets gebeurt.’’

,,Ik zie De Nieuwe Denktank als een voertuig om duidelijkheid te verschaffen. Mensen hebben inzicht en sturing nodig in hun gedachtegang. Ik denk dat je als politiek bestuurder problemen moet oplossen van burgers. Als je dat niet doet, zit je in een bubbel. Mensen lopen vast, terwijl de maatschappij volop in beweging is.’’

Jullie hebben banden met Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt.

,,Ja, maar het niet zo dat Omtzigt bepaalt wat de denktank onderzoekt. We zijn van hem gecharmeerd. Hij heeft sympathie voor de denktank. Er zijn meer politici met wie we spreken. Het is een beweging die verdergaat dan een politieke kleur of bepaalde levensfilosofie.’’