Veghel | Een positief verhaal om de crises het hoofd te bieden en weer zeggenschap en grip te krijgen op de eigen leefomgeving.
Een verslag van de derde discussiebijeenkomst in een serie van vier georganiseerd door KBO-Brabant
Hoe nu verder? KBO-Brabant en De Nieuwe Denktank in Veghel. Omringd door het industrieel erfgoed van de voormalige CHV-fabriek in Veghel organiseerden De Nieuwe Denktank en KBO-Brabant hun derde debatbijeenkomst. Nadat KBO-Brabant voorzitter Leo Bisschops de aanwezigen welkom had geheten hield hij hen de volgende vergelijking voor; ‘Nederland is als een auto aan het einde van een doodlopende weg met een kapotte TomTom’. Op belangrijke kwesties als pensioenen en stikstof lijkt het politieke midden geen antwoord meer te hebben. De vraag waar het de hele avond over ging was dan ook; ‘Hoe nu verder?’.
Om te beginnen vertelt Henriëtte van Hedel de aanwezigen meer over het werk en de doelen van de denktank. Zo wil de organisatie niet alleen problemen benoemen, maar oplossingen aandragen. Dit doet de denktank los van politieke kleur en partijen. Het is een groep zelfbewuste burgers die zich vrijwillig inzet omdat ze bezorgd zijn over hoe Nederland bestuurd wordt. De Nieuwe Denktank wil volgens Van Hedel strijd leveren tegen de ‘voldongen feiten’ waarop beleid vaak gebaseerd lijkt te zijn. Met nieuwe ideeën en perspectieven moet het politieke midden nieuw leven in worden geblazen om tegenwicht te bieden aan drogredenen over wat wel of niet mag van ‘’Brussel’’ of ‘’de rechter’’. Het werk van de denktank vindt plaats in de werkgroepen die, ieder op hun eigen onderwerpen, werken aan onderzoek en rapporten.
Econoom en pensioenexpert Rob de Brouwer stelde dat we met de introductie van het nieuwe pensioenstelsel door de regering ‘een dierbare vriend’ dreigen te verliezen. Hij waarschuwde dat we ons pensioenstelsel niet zomaar gewonnen moeten geven. Volgens De Brouwer is de pensioenvoorziening een verdienmodel geworden voor allerhande consultants, adviseurs en controleurs terwijl de gepensioneerden en werknemers zeggenschap in hebben geleverd. De nieuwe pensioenwet en de toelichting erop beslaan honderden pagina’s. De Brouwer stelde dat ‘als je zoveel pagina’s nodig hebt om iets te verdedigen, het eigenlijk niet goed kán zijn’. Het collectieve pensioenstelsel is het volgens hem waard verdedigd te worden.
Quinten Pluymaekers, schrijver van het recent verschenen stikstofrapport van De Nieuwe Denktank, sloot met zijn verhaal aan bij de woorden van Rob de Brouwer. Zowel bij het debat over het pensioen als in het stikstofdossier probeert de overheid een angstbeeld op te roepen van een groot probleem dat opgelost moet worden. Het huidige stikstofbeleid is daarmee vooral een gelikte marketingstrategie die niets meer te maken heeft met natuurherstel. Hetzelfde geldt voor de discussie over indexatie die door de overheid wordt tegengehouden met een beroep op modellen en berekeningen vanuit De Nederlandsche Bank. Wat er volgens Pluymaekers daadwerkelijk aan de hand is, is dat dit soort debatten steeds weer wegzakken in een ‘bureaucratisch moeras’ waar instanties naar elkaar wijzen en aan de hand van tekentafelmodellen beleid bepalen. Het is volgens Pluymaekers de kracht van De Nieuwe Denktank om kritisch door te vragen en zo stap voor stap deze systeemwereld te ontrafelen en het debat terug te brengen naar het politieke midden.
De sprekersreeks werd afgesloten door voormalig Brandpunt-journalist Ton Verlind. Hij betoogde dat de pers te veel vanuit Den Haag naar de samenleving communiceert en zich er beter op kan richten om het geluid vanuit de samenleving in Den Haag tussen de oren te krijgen. De rol van de media als ‘’uitlegger’’ van het regeringsbeleid heeft volgens Verlind tot twee zaken geleid die het vertrouwen van burgers in de politiek ondergraven. In de eerste plaats constateerde hij in zijn loopbaan als journalist ‘een grote ontkenning’ van problemen. Doordat zaken ontkend werden verdwenen ze niet, maar werden zo zonder pardon door de overheid bij de samenleving over de schutting gegooid. In de tweede plaats ziet hij dat sinds de paarse kabinetten een economische drogrede zijn intreden heeft gedaan die door de media wordt herhaald. Wat goed is voor de economie is volgens deze denkwijze ook goed voor het land. Volgens Verlind is wat ‘’goed’’ is voor de economie vooral voordelig voor aandeelhouders en de overheidsfinanciën. Kijkend naar De Nieuwe Denktank ziet hij vooral een rol waar het gaat om het burgers handvatten geven om tegenwicht te bieden aan communicatie en in sommige gevallen zelfs nepnieuws vanuit de overheid. Zo kunnen burgers kritische tegenvragen stellen wanneer overheid en pers hen weer eens iets ‘nog één keer rustig uitleggen’.
Vanuit de zaal kwamen veel vragen, opmerkingen en voorstellen die aansluiten bij het grotere verhaal dat De Nieuwe Denktank wil vertellen. Het is in Veghel duidelijk dat voor oplossingen van de vele crises waar Nederland mee kampt niet meer automatisch naar de politiek en de overheid wordt gekeken. Uit de zaal komt vooral de vraag aan de overheid naar voren om weer betrouwbaar te worden. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan. Een aaneenschakeling van schandalen heeft het vertrouwen in het landsbestuur ondergraven. Door de KBO-leden en de sprekers wordt dan ook vooral gesproken over de zaken die mensen zélf kunnen doen. Daarbij wordt onder andere gesproken over het selectief en actief lid of abonnee worden van verenigingen, omroepen en media die bijdragen aan verandering van onderop. Daarnaast wordt opgemerkt dat het belangrijk is om aan de hand van praktijkervaringen de modellen en argumentatie vanuit het bestuur kritisch te bevragen en soms ook juist niet mee te gaan in processen die er enkel op gericht zijn om het kopje ‘burgerparticipatie’ af te vinken zonder dat er écht invloed kan worden uitgeoefend op het beleid. Dat is volgens Henriëtte van Hedel ook de reden dat KBO-Brabant en De Nieuwe Denktank de verschillende debatavonden niet in Den Haag, maar in de provincie organiseren.
Wil u ook meewerken aan de nieuwe ideeën die nodig zijn om Nederland los te trekken uit het bureaucratische moeras? Steun De Nieuwe Denktank dan door u aan te melden voor onze nieuwsbrief of met een donatie voor ons werk ! Op 20 oktober bent u welkom bij de laatste debatavond in Rijen.
De komende tijd blijft de denktank debat- en discussieavonden organiseren. Een volledig overzicht van onze activiteiten, vindt u op onze website.
