In een samenleving waar papierwerk en modellen de dienst uitmaken, worden vragen omtrent het bovenaardse en de zin van het leven vaak vergeten in de waan van de dag. Waar religie en geloof een centrale plek innamen in het Europa van voor de Franse Revolutie, is er tegenwoordig steeds minder plek voor zulke uitingen in de publieke ruimte (denk bijvoorbeeld aan de discussie rondom het wel of niet dragen van een hoofddoek bij het dienstuniform van de politie). Met het langzaam verdwijnen van spiritualiteit en zingeving uit de publieke ruimte, heerst in plaats daarvan vandaag de dag de overtuiging dat we alles zouden moeten kunnen weten en beredeneren. Het geloof is in een hoekje geplaatst.
Het boek Leven met Goden van Neil MacGregor is een welkom commentaar op deze ontwikkelingen en laat zien hoe vormen van geloof – zij het een ideologie, religie of iets wat daaraan raakt – altijd een centraal deel hebben uitgemaakt van ons leven als gemeenschap, ook nu nog. Aan de hand van verschillende objecten en locaties toont MacGregor hoe gemeenschappen sinds het begin van hun bestaan ideeën hebben gehad over hun plek in de wereld en wat voor invloed dit heeft gehad op hun omgang met de wereld en andere gemeenschappen. Het mooie aan zijn boek is dat MacGregor voorbeelden vanuit de hele geschiedenis pakt, op alle mogelijke plaatsen: van hedendaags Japan naar 17e-eeuws Alaska tot het Egypte van ver voor de jaartelling.
In plaats van een chronologische indeling kiest MacGregor voor een thematische. Zo laat hij aan de hand van de concepten dood en geboorte zien hoe gemeenschappen over de hele wereld zichzelf plaatsen binnen een continuüm van de natuur en toont hij hoe vuur altijd een symbool is geweest voor het voortbestaan van een gemeenschap. Ook vanuit de moderne, Westerse samenleving weet MacGregor genoeg voorbeelden te benoemen en zo te laten zien wat voor centrale plek verschillende vormen van geloof nog altijd innemen in ons bestaan.
Leven met Goden is een aanrader voor iedereen die graag verder kijkt dan de waan van de dag en zo nu en dan wil filosoferen over de zin van het leven. Daarnaast leert het boek de lezer ontzettend veel over hoe individuen samenleven en gemeenschappen functioneren. In de woorden van MacGregor: ‘door te bepalen hoe we met onze goden leven, bepalen we tegelijk ook hoe we met elkaar leven.’